چکیده :

اندیشه تألیف این موضوع زمانی در فکرم شکل گرفت که احساس نمودم بررسی حرکت و جنبش ادبی زنان اندلس نیاز بیشتری به تحقیق و پژوهش دارد. بنابراین این موضوع یعنی «سروده­های زنان شاعر اندلس» را برای رساله خودانتخاب کردم.

این رسالة شامل بخش­های زیر است:

- بخش اول شامل شرایط جغرافیایی و تاریخی این سرزمین است.

- بخش دوم شامل شعر اندلسی، ویژگی­ها وتفاوت­های آن با شعر شرقی، فنون شعری از قبیل (وصف، غزل، فخر، مجون، حکمت، موشح و زجل و…) است.

- بخش سوم به پنج گفتار اختصاص دارد. در این بخش سعی شد تا جایگاه اجتماعی و فرهنگی زن در اندلس، زن و علوم گوناگون، نقش زن در ادبیات اندلس، زن و هنر و نقش زنان اندلس در سیاست رامعرفی کنم.

-بخش چهارم که مهمترین بخش این تحقیق را دربر می­گیرد به «بررسی سروده­های زنان شاعر اندلس» اختصاص دارد. در این بخش سعی کردم تعداد سی تن از زنان شاعر را که آزاد و یا کنیز بوده­اند معرفی ­کنم و این شاعران را برحسب قرونی که در آن می­زیسته­اند، دسته­بندی نمایم.

در بخش نتیجه­گیری هم به اغراض مختلف شعری از قبیل غزل، مدح، رثا، هجا، فخر، موشح و … پرداختم.

از مجموعه شعر زنان اندلس به دست می­آید که بیشتر اشعارشان در زمینه غزل بوده است، که گاهی این غزل­ها عفیف و گاهی غیرعفیف بوده­اند.

فهرست مطالب

مقدمه

بخش اول :

موقعیت جغرافیایی و تاریخی سرزمین اندلس

۱-۱ واژه‌ی اندلس …………………………………………………………………………………….. ۵-۴

۲-۱ جغرافیای اندلس ……………………………………………………………………………………. ۵

۳-۱ نگرشی کوتاه به تاریخ اندلس ………………………………………………………………… ۸-۷

۴-۱ فتح اندلس به دست مسلمین …………………………………………………………………….. ۸

بخش دوم

۱-۲ شعراندلس ………………………………………………………………………………………….. ۱۲

۲-۲ مراحل شعر اندلس ……………………………………………………………………………….. ۱۳

۳-۲ ویژگی‌های شعر اندلسی…………………………………………………………………………. ۱۷

۴-۲ مضامین شعری در اندلس ………………………………………………………………………. ۲۰

۵-۲ موشح و زجل ……………………………………………………………………………………… ۲۶

۶-۲ زجل در ادب اندلسی…………………………………………………………………………….. ۲۹

بخش سوم

۱-۳ جایگاه اجتماعی و فرهنگی زن در اندلس …………………………………………………… ۳۱

۲-۳ زن و علوم گوناگون ……………………………………………………………………………… ۳۲

۳-۳ نقش زنان در ادبیات اندلس ……………………………………………………………………. ۳۸

۴-۳ زن و هنر …………………………………………………………………………………………… ۴۱

۵-۳ نقش زنان اندلس در سیاست …………………………………………………………………… ۴۵

بخش چهارم :

مشهورترین زنان شاعر اندلس

۱-۴ شاعر قرن دوم

حسانه التمیمیه …………………………………………………………………………………………… ۴۹

۲-۴ شاعران قرن‌های سوم و چهارم ………………………………………………………………… ۵۵

قمر …………………………………………………………………………………………………………. ۵۶

عائشه بنت احمد القرطبیه ……………………………………………………………………………… ۵۸

حفصه بنت حمدون الحجاریه ………………………………………………………………………… ۶۱

أنس القلوب ……………………………………………………………………………………………… ۶۳

مریم بنت یعقوب الأنصاریه …………………………………………………………………………… ۶۷

۳-۴ شاعران قرن پنجم ………………………………………………………………………………… ۷۰

الغسانیه البجانیه ………………………………………………………………………………………….. ۷۱

زینت المریه ………………………………………………………………………………………………. ۷۴

اعتماد الرمیکیه …………………………………………………………………………………………… ۷۵

بشینه بنت المعتمد ………………………………………………………………………………………. ۷۸

العبادیه …………………………………………………………………………………………………….. ۸۴

غایه المنی ………………………………………………………………………………………………… ۸۶

ام الکرام بنت المعتصم بن صمادح ………………………………………………………………….. ۸۸

أمه العزیز…………………………………………………………………………………………………… ۹۰

صفیه بنت عبدالله الرّیی…………………………………………………………………………………. ۹۲

ام العلا بنت یوسف …………………………………………………………………………………….. ۹۳

ولاده بنت المستکفی…………………………………………………………………………………….. ۹۶

مهجه بنت التیانی القرطبیه ……………………………………………………………………………. ۱۰۴

عتبه ………………………………………………………………………………………………………. ۱۰۵

۴-۴ شاعران قرن ششم و هفتم …………………………………………………………………….. ۱۰۶

حفصه بنت الحاج الرکونیه …………………………………………………………………………… ۱۰۷

حمده بنت زیاد بن بقی العوفی …………………………………………………………………….. ۱۱۸

نزهون بنت القلاعی غرناطیه ………………………………………………………………………… ۱۲۲

شلبیه الأندلسیه …………………………………………………………………………………………. ۱۲۹

هندکنیز أبی محمد عبدالله بن مسلمه الشاطبی …………………………………………………… ۱۳۲

أسماء العامریه ………………………………………………………………………………………….. ۱۳۳

أم الهناء بنت القاضی …………………………………………………………………………………. ۱۳۴

قسمونه بنت اسماعیل الیهودی ……………………………………………………………………… ۱۳۵

ام السعد بنت عصام الحمیری ………………………………………………………………………. ۱۳۷

سلمی بنت القراطیسی ………………………………………………………………………………… ۱۳۸

کلید تمرکز زنان شاعر اندلس ………………………………………………………………………. ۱۴۰

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………. ۱۴۲

فهرست منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………… ۱۴۸

چکیده عربی ……………………………………………………………………………………………. ۱۵۶

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………. ۱۵۷

فهرست منابع و مآخذ

-              کریم

-      ابن أبار ،ابی عبدالله محمدبن عبدالله ابی بکر ، التکلمه لکتاب الصله ، تحقیق : د . عبدالسلام هراش ، ۱۴۱۵ هـ /۱۹۹۵ م ، بیروت ـ لبنان .

-             ابن أبار، ابی عبدالله محمدبن عبدالله ابی بکر ، الحله السیراء ، تحقیق : حسین مؤنس ، ۱۹۸۵ م ، ط : ۲ ، دارالمعارف .

-      ابن أبار، ابی عبدالله محمدبن عبدالله ابی بکر ، المقتضب من کتاب تحفه القادم ، تحقیق: ابراهیم أبیاری  ، ۱۴۱۰ هـ /۱۹۸۹ م ، ط : ۳ ، قاهره ـ بیروت .

-             ابن أثیر ، عزالدین ابی الحسن علی بن ابی الکرام  ، الکامل فی التاریخ  ، تحقیق : مکتب التراث ، ۱۴۱۴ هـ / ۱۹۹۴ م ، ط : ۱ ، بیروت ـ لبنان .

-      ابن بسام ، ابی الحسن علی ، الذخیره فی محاسن اهل الجزیره ، تحقیق : د . احسان عباس ، ۱۴۱۷ هـ / ۱۹۹۷ م ، بیروت ـ لبنان .

-             ابن بشکوال  ، الصله ، تحقیق : ابراهیم أبیاری ، بیتا  ، قاهره ـ بیروت .

-      ابن جلجل ، سلیمان بن حسان  ، طبقات الأطباء والحکماء  ، ۱۳۴۹ ش ، ترجمه : محمد کاظم امام  ، تهران : دانشگاه تهران .

-             ابن حزم اندلسی ، طوق الحمامه فی الألفه و الألاّف  ، تحقیق : د . احسان عباس ، ۱۹۹۳  م ، ط : ۱  .

دانلود فایل

نظرات شما عزیزان:

تاريخ : یک شنبه 5 بهمن 1393برچسب:بررسی سروده ها,زنان شاعر اندلس,